پلی اتیلن با اتصال عرضی (PEX)، یک نوع پلاستیک انعطاف پذیر می باشد که امروزه جایگزین مس و فولاد گالوانیزه در صنعت ساختمان شده است. از این ماده عمدتا در ساخت سیستم های لوله کشی، سیستم های گرمایش و سرمایش از کف، لوله های آبرسانی خانگی و عایق گذاری کابل های با ولتاژ بالا استفاده می شود. همچنین برای پروژه های نفت و گاز طبیعی، انتقال مواد شیمیایی و انتقال فاضلاب بکار می رود. PEX یک جایگزین مناسب برای پلی وینیل کلراید (PVC)، پلی وینیل کلرید کلر (CPVC) یا لوله های مس و گالوانیزه در لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان های مسکونی می باشد.
مقاومت زیاد در دمای پایین، مقاومت سایشی و مقاومت در برابر ترک خوردگی بر اثر ضربات محیطی می تواند به طور قابل ملاحظه ای با ایجاد پیوند عرضی افزایش یابد. در حالی که سختی و قابلیت انعطاف پذیری تا حدودی کاهش می یابد. PEX ذوب نمی شود و مقاوم به حرارت است (در طولانی مدت تا 120 درجه سانتی گراد، برای دوره های کوتاه بدون بار الکتریکی و مکانیکی تا 250 درجه سانتیگراد). با افزایش چگالی اتصال عرضی، حداکثر ضریب سختی نیز افزایش می یابد (حتی در دماهای بالا). PEX به طور قابل توجهی در مقایسه با PE معمولی از ویژگی های بیشتری برخوردار است. پیوند عرضی ویژگی های دمای پلیمر پایه را افزایش می دهد. مقاومت مناسب 120-150 درجه سانتی گراد حفظ می شود و مقاومت شیمیایی آن در برابر انحلال افزایش می یابد. مقاومت به ضربه و کشش، مقاومت در برابر خراش و مقاومت در برابر شکستگی بیشتر می گردد.
تقریبا تمام PEX مورد استفاده برای تولید لوله و عملیات لوله کشی از پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته شده است. پیوند عرضی در حین یا بعد از اکستروژن لوله انجام می گردد. درجه بالاتر پیوند عرضی می تواند منجر به شکنندگی و ترک خوردن در مواد آن شود، در حالی که درجه پایین تر پیوند عرضی می تواند منجر به خواص فیزیکی ضعیف تر محصول گردد.
لوله PEX به طور گسترده ای برای جایگزینی مس و فولاد گالوانیزه در لوله کشی استفاده می شود. یک برآورد در سال 2006 نشان داده است که استفاده از PEX در لوله کشی ساختمان برای انتقال آب آشامیدنی به شیرهای خانگی سالانه به میزان 40 درصد افزایش می یابد.
از اوایل تا اواسط قرن 20، لوله های آب از فولاد گالوانیزه ساخته می شد. ولی استفاده از آن باعث ایجاد زنگ زدگی داخلی می گردید و فشار آب را کاهش می داد. این لوله ها در اواخر دهه 1960 با لوله های مسی جایگزین شدند. لوله های پلاستیکی با اتصالاتی که با استفاده از چسب به هم متصل می شدند نیز در دهه های بعد مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدا لوله PEX محبوب ترین راه برای انتقال آب در سیستم های گرمایش و سرمایشی هیدرونیکی بود. سیستم های Hydronic از یک بویلر یا هیتر برای گرم کردن آب و انتقال آنها به جایی که نیاز به گرما دارد استفاده می کند مانند آبگرمکن و رادیاتور. PEX برای گردش آب گرم مناسب است.
به تدریج، PEX برای استفاده در لوله کشی داخلی ساختمان بیشتر مورد پذیرش قرار گرفت، مانند انتقال آب تحت فشار به وسایل داخل خانه. لوله های مسی و لوله های PVC با PEX جایگزین شدند. PEX می تواند برای لوله کشی زیرزمینی مورد استفاده قرار گیرد، اگر چه پیشنهاد می شود که پوشش مناسب برای چنین کاربردهایی داشته باشد.
لوله PEX-AL-PEX، یا AluPEX، یا PEX / Aluminum / PEX، یا لوله پنج لایه از یک لایه آلومینیومی که بین دو لایه PEX قرار گرفته، ساخته شده است. لایه فلزی به عنوان یک مانع اکسیژن عمل می کند و از طریق ماتریس پلیمری اکسیژن را متوقف می نماید، بنابراین اکسیژن نمی تواند در آب داخل لوله حل شود و باعث زنگ زدگی اجزای فلزی سیستم گردد. لایه آلومینیومی نازک است و به طور معمول 1 یا 2 میلی متر ضخامت دارد. این لایه فلزی موجب استحکام بیشتر لوله می گردد، به طوری که در صورت خم شدن، شکل خود را حفظ می کند (بر خلاف لوله PEX که به حالت قبلی بر می گردد). لایه آلومینیوم همچنین سختی ساختاری بیشتری را فراهم می کند، به طوری که لوله برای دماها و فشارهای بالاتر می تواند به کار گرفته شود.
اینکه چرا به آن لوله پنج لایه می گویند به این دلیل است که لوله پنج لایه از دو لایه PEX و یک لایه آلومینیم در بین آنها درست شده که به وسیله دو لایه چسب به یکدیگر محکم شده اند. استفاده از لوله پنج لایه از سال 2010 به بعد بسیار افزایش یافته است. آسانی کار کردن با آن و فرم دهی راحت با دست از دلایل محبوبیت این نوع لوله است. لوله پنج لایه برای استفاده با هر دو آب گرم و سرد و همچنین برای عبور گاز مناسب است.
انعطاف پذیری
به دلیل انعطاف پذیری، لوله پنج لایه تبدیل به یک مدعی جدی برای استفاده در لوله کشی آب ساختمان های مسکونی شده است. اگر فضا اجازه می دهد، می تواند به نوبه خود به شعاع گسترده خم شود یا با استفاده از اتصالات قابل خم شدن است.
مسیر مستقیم لوله ها
لوله 5 لایه می تواند به طور مستقیم از یک نقطه توزیع به یک ترمینال خروجی بدون برش یا اتصالات لوله استفاده شود. این کار نیاز به اتصالات ضعیف و پر هزینه را کاهش می دهد و افت فشار ناشی از انتقال را کم می کند. از آنجایی که لوله پنج لایه انعطاف پذیر است، اغلب ممکن است با یک خط مستقیم از منبع، آب را به یک خروجی انتقال دهد.
فشار آب زیاد در خروجی ها
از آنجا که لوله های 5 لایه معمولا مسیر گردش تیز کمتری دارند، فشار آب در خروجی ها بیشتر است.
نصب آسان تر
سازندگان سیستم های گرمایش تابشی متوجه شدند که لوله های پنج لایه به دلیل نصب آسان و عملیات بدون مشکل می تواند برای این کار مناسب باشد. اتصالات 5 لایه را می توان با دو بخش تطبیق داده شده با استفاده از اتصالات پرسی یا کوپلی با بکارگیری یک آچار قابل تنظیم یا یک ابزار خم کن مخصوص انجام داد. به طور کلی اتصالات کمتری در نصب لوله پنج لایه مورد نیاز است.
افزایش استحکام لوله
بکار رفتن آلومینیوم در ساخت لوله پنج لایه باعث می گردد که استحکام آن افزایش یابد و در اثر فشار خارجی به راحتی خم نشود. همچنین وجود آلومینیوم موجب شکل پذیری لوله 5 لایه شده است.
مقاومت در برابر اکسیژن
لایه آلومینیوم که در این لوله استفاده شده علاوه بر استحکام، از حل شدن اکسیژن در آبی که از لوله عبور می کند جلوگیری می نماید.
غیر قابل فرسایش
لوله 5 لایه در معرض خوردگی مواد معدنی یا رطوبت قرار نمی گیرد.
طول عمر
طول عمر زیاد لوله پنج لایه آن را به عنوان جایگزینی ایده آل برای لوله های فلزی و ترموپلاستیک معرفی می کند.
احتمال کم برای ترکیدگی ناشی از یخ زدگی
تحقیقات نشان می دهد که مواد پلاستیکی PEX آهسته تر از لوله های گالوانیزه و پی وی پی ترک می خورند. اما در نهایت پس از انجماد، موجب انفجار آن خواهد شد. لوله های پر از آب پنج لایه می توانند چند دوره یخ زدگی بدون شکاف را تحمل کنند، در حالی که مس یا گالوانیزه در زمان اولین انجماد از هم جدا می شوند. در خانه های فصلی توصیه می کنند که لوله ها را قبل از فصل سرد تخلیه نمایند. در ساختمان های جدید در صورت لزوم، باید تمام لوله های آب به سمت پایین تخلیه شود.
عایق بندی لوله امکان پذیر است
مواد عایق بندی پلاستیکی متعارف می توانند به لوله های پنج لایه اضافه شوند تا آب داغ یا سرد بماند و در صورت لزوم از انجماد جلوگیری نماید.
اثر نور خورشید
لوله های پنج لایه نمی توانند در پروژه هایی که در معرض نور خورشید قرار دارند مورد استفاده قرار گیرد، زیرا به سرعت تضعیف می شوند. قبل از نصب نیز باید دور از نور خورشید انبار گردد و پس از نصب، از آن در برابر نور خورشید محافظت شود. زیرا فقط 30 روز طول می کشد تا نور خورشید باعث ترک خوردگی آن گردد.
اتصالات پر هزینه
به طور کلی، اتصالات پنج لایه، به ویژه آنهایی که با فشرده سازی آنها را تولید می کنند، گرانتر از اتصالات دیگر هستند. ولی با توجه به انعطاف پذیری لوله 5 لایه، به طور کلی نیاز به اتصالات کمتری دارد که جبران هزینه بالای اتصالات را می کند.
اتصالات پنج لایه شامل رابط روپیچ، رابط توپیچ، رابط تبدیل، زانو توپیچ، زانو خاردار روپیچ، سه راه تبدیل، سه راه تخت خاردار، سه راه تخت صفحه دار، سه راه توپیچ، سه راه خاردار 90 درجه، مغزی، چپقی، بوشن، درپوش و رابط می باشد.
نحوه اتصال لوله های 5 لایه
همانطور که در بخش مزایای لوله پنج لایه اشاره کردیم، این لوله ها نیاز کمتری به استفاده از اتصالات دارند. به دلیل قابلیت انعطاف لوله های پنج لایه ما به اتصالی مانند زانویی نیاز نداریم. و به همین جهت عملیات لوله کشی بسیار ساده تر و سریعتر انجام خواهد شد. جنس اتصالات لوله های پنج لایه برنجی است و تولید آن کمی مشکل تر است، به همین دلیل قیمت بالاتری نسبت به دیگر اتصالات دارند. دو روش زیر برای اتصال لوله های 5 لایه استفاده می شوند:
1- اتصال پرسی
2- اتصال کوپلی یا مهره ماسوره
اتصالات پرسی بیشترین استفاده را در اتصالات لوله پنج لایه دارند. برای اتصال دو لوله به این روش با استفاده از اتصالات لوله پنج لایه از ابزاری که پرس نام دارد برای این کار استفاده می کنیم. ابزار پرس باعث می گردد عمل آب بندی بین لوله و اتصالات انجام گیرد. اگر حجم لوله کشی زیادی داریم بهترین راه استفاده از روش اتصال پرسی است زیرا به راحتی و با سرعت بالا انجام می گردد. احتمال نشتی آب در روش پرسی خیلی کم است و آب بندی به خوبی انجام می پذیرد. البته ایراد روش پرسی این است که اگر در اندازه گیری اشتباه کرده و عملیات پرس اتصالات را انجام داده باشید دیگر قابل باز کردن نیست و برای اصلاح باید از اتصالات جدید استفاده گردد.
برای اتصالات کوپلی نیاز به ابزار ویژه ای نداریم و با یک آچار معمولی نیز می توان این کار را انجام داد. اتصال به روش کوپلی برای حجم کم لوله های پنج لایه کاربردی است و برای حجم های زیاد بهتر است از روش پرسی استفاده نماییم. یکی به دلیل زمان بیشتر نسبت به پرسی و دیگری به خاطر آب بندی مشکل تر. حتما پس از اجرای اتصالات کوپلی از نظر نشتی آن ها را آزمایش نمایید.
اتصالات کوپلی سه بخش دارد که به ترتیب زیر می باشد:
1- بدنه اتصالات کوپلی : این قسمت خارجی اتصال می باشد و از درون دندانه دار شده است و محل قرارگیری آچار نیز روی آن قرار دارد. جنس این قسمت از برنج است. از روکش نیکل برای بالا بردن مقاومت آن و همچنین زیبایی بیشتر استفاده می کنند.
2- اورینگ های اتصالات کوپلی : این اورینگ های از جنس پلاستیک هستند که بر روی دندانه های اتصالات کوپلی قرار گرفته اند و تعداد آنها دو عدد است.
3- حلقه برنجی : این حلقه برای مهار لوله پنج لایه و ایجاد اتصال بکار گرفته می شود. لوله بین حلقه برنجی و بدنه اتصال مهار می گردد و از این طریق جلوی نشتی آب گرفته می شود.
گروه صنعتی ایلیاشیل دارای سابقه طولانی در زمینه فروش لوله پنج لایه و اتصالات آن می باشد. همچنین این شرکت با تعاونی مسکن انرژی اتمی ، سپاه پاسداران ، ستاد بازسازی عتبات عالیات همکاری مستمر دارد.
لوله و اتصالات ایلیاشیل بهترین برندها را برای خرید لوله پنج لایه را به شما پیشنهاد می کند، ضمن این که در حال حاضر فعالیت این گروه در کلیه مراحل صفر تا صد تاسیسات ساختمانی صنعتی بوده و انواع محصولات گالوانیزه ، برنجی ، پی وی سی ، پلی اتیلن، PEX و دیگر لوله و اتصالات و شیرآلات ساختمانی را تامین می نماید.
این مجموعه با بهره گیری از کارشناسان مجرب می تواند به شما برای خرید بهترین مارک لوله پنج لایه با مناسبترین قیمت مشاوره دهد و محصولات مد نظر شما را در اسرع وقت برای شما فراهم نماید. ایلیاشیل با داشتن سابقه درخشان می تواند در تامین کالای پروژه های ساختمانی، از شروع تا پایان، خدماتی حرفه ای ارائه کند. با ما تماس بگیرید.